Op 13 september 1963 ging tijdens het slotconcert van de Gaudeamus Muziekweek het legendarische werk Poème Symphonique van de Hongaarse componist György Ligeti in première, in opdracht van Gaudeamus. Een stuk voor 100 metronomen, die tegelijkertijd worden aangezet in verschillende tempi met een polyritmische jungle als gevolg.
Poéme Symphonique ging in première in het Raadhuis van Hilversum. De première werd gefilmd om een dag later uitgezonden te worden op televisie, maar het stuk zorgde voor zoveel opschudding dat het Hilversumse gemeentebestuur de omroep verzocht hier vanaf te zien. De opname verdween in de archieven, waar hij pas een paar jaar geleden weer in ontdekt werd. Bekijk hem hieronder in zijn geheel. Na afloop van de uitvoering geeft Ligeti zelf een toelichting.
Tijdens de Gaudeamus Muziekweek van 2020 werd Poème Symphonique hernomen op een manier die helemaal paste bij het corona-jaar: de metronomen bevinden zich deze keer allemaal los van elkaar in huiskamers over heel de wereld, die allemaal via Zoom met elkaar in verbinding staan. Poème Zoomphonique toont zo aan dat ook op afstand het experiment en speelsheid in leven blijven.
You may also like
ESSAY DOOR SCHRIJVER EN KUNSTCRITICUS PERSIS BEKKERING OVER VERNIEWING IN DE KUNST
Honderd metronomen in beweging. Wat in 1963 een muzikaal waagstuk was, haalt zich bijna zes decennia later al lang niet meer de woede van het publiek op de hals. Experimentele muziek vinden we nu eerder ‘ontoegankelijk’ dan onacceptabel, verklaart Persis Bekkering. Zijn we iets verloren? Kan rebellie in de kunst nog wel bestaan? En is het nieuwe nog wel beter, vraagt de schrijver zich af. Weegt verbinding niet zwaarder? Een onverwacht veranderend uitgangspunt uit avant-gardistische hoek komt boven.
EEN TRIP DOOR GAUDEAMUS GESCHIEDENIS MET HENK HEUVELMANS
Geschiedenis ontstaat op elk moment. Op een zondagmiddag. In een gloedvolle aanbeveling. Na tientallen telefoontjes. Door te luisteren. In het besluit nooit op te geven. Premières klinken. Stokjes worden doorgegeven. In vol vertrouwen. De tijd verstrijkt. Pioniers brengen nieuwe ontginningen voort.
EEN INTUÏTIEF EXPERIMENT DOOR VISUAL ARTIST SOÑA LEE & COMPONIST AART STROOTMAN
Een opmerkelijk muziekstuk uit liefde voor de nacht. Twee kunstenaars uit verschillende hoeken van de wereld krijgen een ander kompas. Op welke manier zullen ze elkaar begrijpen? Hoe kan het ongrijpbare verlangen om in collectiviteit te creëren zijn eigen vorm vinden? Dit zijn de ideale ingrediënten voor een volledig intuïtief experiment. Gaudeamus is dapper genoeg om hier ruimte voor te bieden, zonder te weten wat het resultaat gaat zijn. In het moment zelf zal de precieze uitkomst zich pas aan ons openbaren.