75 jaar GAUDEAMUS

'Wij zijn er voor de kunst die morgen pas zal landen'

Met een spontane ingeving legde Walter Maas in november 1945 de kiem van Stichting Gaudeamus. Sindsdien is de onwankelbare aanmoediging van Gaudeamus aan componisten, klankvernieuwers en muziekpioniers fundamenteel geweest voor muzikale vooruitgang.

Iconische werken als Poème Symphonique van György Ligeti, One van Michel van der Aa en On Taoism van Tan Dun gingen in première bij Gaudeamus. Maar hoe klinkt muzikale vernieuwing anno 2020? Op deze jubileumpagina biedt de 75-jarige Gaudeamus een blik in haar woelige verleden, het onverwachte heden en de ongekende toekomst.

Jubileum

LIGETIS POÈME SYMPHONIQUE: DE PREMIÈRE IN 1963

Op 13 september 1963 ging tijdens het slotconcert van de Gaudeamus Muziekweek het legendarische werk ‘Poème Symphonique’ van de Hongaarse componist György Ligeti in première, in opdracht van Gaudeamus. Een stuk voor 100 metronomen, die tegelijkertijd worden aangezet in verschillende tempi met een polyritmische jungle als gevolg.

Jubileum

BESTEL HET JUBILEUMBOEK

Ter gelegenheid van het jubileumjaar maakten we de bundel ‘How the unheard-of comes to unpredictable life’. Deze prachtige bundel van 5 boekjes bevat bijzondere verhalen uit de geschiedenis van Gaudeamus sinds 1945.

Jubileum

EEN TRIP DOOR GAUDEAMUS GESCHIEDENIS MET HENK HEUVELMANS

Geschiedenis ontstaat op elk moment. Op een zondagmiddag. In een gloedvolle aanbeveling. Na tientallen telefoontjes. Door te luisteren. In het besluit nooit op te geven. Premières klinken. Stokjes worden doorgegeven. In vol vertrouwen. De tijd verstrijkt. Pioniers brengen nieuwe ontginningen voort.

Jubileum

EEN BEELDENDE VERTELLING VAN (MUZIKALE) WEETJES UIT DE GESCHIEDENIS VAN GAUDEAMUS

Gaudeamus viert 75 jaar. Wist je dat dat een zeer passende gelegenheid is om te verklappen wat misschien vergeten moest worden. Om te herinneren wat niet vergeten mag worden. Verbaasd te zijn over al die momenten waarop zo veel mis kon gaan. En er alsnog zo veel goed kwam. Te lachen over onbezonnenheid. En stil te staan bij de waarde van onvoorspelbaarheid.

Jubileum

GAUDEAMUS-MUZIEK? DOOR JAN NIEUWENHUIS

‘Gaudeamus-muziek’ is niet meer strikte neo-avant-garde, niet enkel de makkelijk-scoren vermenging met popmuziek, niet meer de platgeslagen hernieuwde-neo-spiritualiteit of de ellenlang tergende voortzettingen van het minimalisme. Gaudeamus-muziek is niet meer. Ze is ook niet minder. Ze is Kaptijn, Andriessen, Oliveros, Korsun, Van der Aa, Tsoupaki, Kyriakides, Bettison, Ayres, Grahl en kan veel meer zijn. Gaudeamus-muziek is vooral niet—zou dat niet moeten zijn—de stempel die de tijdsgeest erop drukt, niet wat de eigentijd eist of verlangt. Ik verlang een muziek die zich tegen de tijd keert. Een muziek die haar eigen tijd markeert. Een muziek, wellicht, voor de eeuwigheid.

Jubileum

ESSAY DOOR SCHRIJVER EN KUNSTCRITICUS PERSIS BEKKERING OVER VERNIEWING IN DE KUNST

Honderd metronomen in beweging. Wat in 1963 een muzikaal waagstuk was, haalt zich bijna zes decennia later al lang niet meer de woede van het publiek op de hals. Experimentele muziek vinden we nu eerder ‘ontoegankelijk’ dan onacceptabel, verklaart Persis Bekkering. Zijn we iets verloren? Kan rebellie in de kunst nog wel bestaan? En is het nieuwe nog wel beter, vraagt de schrijver zich af. Weegt verbinding niet zwaarder? Een onverwacht veranderend uitgangspunt uit avant-gardistische hoek komt boven.

Jubileum

EEN INTUÏTIEF EXPERIMENT DOOR VISUAL ARTIST SOÑA LEE & COMPONIST AART STROOTMAN

Een opmerkelijk muziekstuk uit liefde voor de nacht. Twee kunstenaars uit verschillende hoeken van de wereld krijgen een ander kompas. Op welke manier zullen ze elkaar begrijpen? Hoe kan het ongrijpbare verlangen om in collectiviteit te creëren zijn eigen vorm vinden? Dit zijn de ideale ingrediënten voor een volledig intuïtief experiment. Gaudeamus is dapper genoeg om hier ruimte voor te bieden, zonder te weten wat het resultaat gaat zijn. In het moment zelf zal de precieze uitkomst zich pas aan ons openbaren.

Jubileum

GAUDEAMUS: ALS 75-JARIGE JONGER DAN OOIT

Muziekpublicist Thea Derks is gespecialiseerd in moderne muziek. Al sinds eind jaren ’80 is een jaarlijks bezoek aan Gaudeamus een ‘vaste prik in mijn concertagenda’. Voor de programmatoelichting bij het openingsconcert van de Gaudeamus Muziekweek 2020 vroegen we haar om terug te kijken op de Gaudeamus-geschiedenis die zij meemaakte.

Jubileum

NPO Radio 4 & VPRO Podcast: Gaudeamus 1945-2020

Driekwart eeuw nieuwe muziek van internationale jonge componisten, gekleurd door vele bijzondere premières en iconische verhalen. In deze podcast hoor je er een dozijn: hoe hebben jonge componisten hun publiek en de rest van de wereld verrast, overrompeld, gechoqueerd soms, geraakt en ontroerd?

Jubileum

WALTER MAAS (1909-1992): AANJAGER VAN DE HEDENDAAGSE MUZIEK IN NEDERLAND

Gaudeamus werd opgericht door Walter Maas: een voor de nazi’s gevluchte joodse textielingenieur die uitgroeide tot een vurige voorvechter van jonge componisten en hun werk. Een man wiens eigenzinnigheid nog altijd deel uitmaken van het DNA van Gaudeamus.

Jubileum

NIEUW GELUID VERBEELD

Gaudeamus vangt al 75 jaar de aandacht voor muziek van morgen. Muziek zonder grenzen of oorkleppen: het is een boeiende inspiratiebron waar vormgevers gedurende 75 jaar op heel veel verschillende manieren vorm aan hebben gegeven.

Jubileum

BASED ON ‘WALTER MAAS & THE CONTACTORGAAN ELEKTRONISCHE MUZIEK: A LIFELINE FOR ELECTRONIC MUSIC IN THE NETHERLANDS’ BY KEES TAZELAAR

From the outset, Dutch electronic music found itself in between two principal European trends: the musique concrète introduced by French radio in 1948 and the German elektronische Musik that emerged from 1951 onwards at the Cologne broadcast station. The first real Dutch electronic music studio was built in 1956, not by a broadcasting company but, remarkably enough, by the acoustics department at Philips Research Laboratories as part of a research program. Around the same time as Philips was establishing the first Dutch studio for electronic music, Walter Maas, director of the Gaudeamus foundation for contemporary music, took steps that led to the founding of the Contactorgaan Elektronische Muziek (Electronic music contact organization), or CEM.

Jubileum

TIJDLIJN : GAUDEAMUS EN DE ELEKTRONISCHE-MUZIEKGESCHIEDENIS

From the outset, Gaudeamus has played a major role in researching and developing new technological possibilities. Innovation and progress come from the bottom up. That is why Gaudeamus has been presenting, stimulating and supporting the latest music by young music pioneers and composers for the last 75 years.

Jubileum

GAUDEAMUS’ INTERNATIONALE KIJK

ISCM, EPCNM, IAMIC…. De geschiedenis van 75 jaar Gaudeamus is ook een geschiedenis van afkortingen. Dit komt omdat Gaudeamus niet alleen haar eigen festival en organisatie opzette, maar ook vanaf het prille begin actief was in het opzetten en ondersteunen van nationale en internationale structuren waar binnen hedendaagse muziek kon floreren.