woensdag 10 mei 2023 — Van 6 t/m 10 september 2023 vindt in Utrecht het Gaudeamus Festival plaats. Het festival omvat meer dan vijftig concerten, multidisciplinaire performances, de Gaudeamus Award, workshops, lezingen en een seminar. Dit jaar staan onder meer geprogrammeerd celliste, zangeres en componiste Mabe Fratti, singer-songwriter en producer Klein, componiste/performer Aurélie Lierman en uit eigen land klarinettist Jelmer de Moed. Allen brengen zij nieuwe werken die veelal voor de allereerste keer worden uitgevoerd. Woensdag 10 mei gaat de kaartverkoop van start. De volledige programmering wordt 16 augustus bekendgemaakt.
Gaudeamus scout talent uit binnen- en buitenland en draagt als opdrachtgever, producent en podium bij aan de ontwikkeling van carrières van innovatieve componisten, (geluids)kunstenaars, performers en musici. Ze worden uitgedaagd nieuwe, vernieuwende werken te maken. Vaak gaat dit gepaard met jarenlange ondersteuning en begeleiding.
Aurélie Lierman
Een van de meest aangrijpende performances is ongetwijfeld Umva! van de Rwandese en in Rotterdam woonachtige componiste Aurélie Lierman. Tijdens de slotavond van Gaudeamus brengt zij samen met Silbersee een portret van haar 113-jarige (!) grootvader Kanyoni Ladislas, die tijdens zijn lange leven als traditionele dokter en jager Rwanda zag transformeren door kolonisatie, onafhankelijkheidsstrijd, genocides en naoorlogse bloedbaden. Langdurige gesprekken die Aurélie recent met haar grootvader had, vormen de basis van deze voorstelling. Het publiek wordt via een koptelefoon ondergedompeld in een hybride klankwereld waarin familieverhalen, tradities en rituelen tot leven komen. Grenzen tussen radiokunst en storytelling vervagen. Later in het jaar wordt de voorstelling ook in De Doelen en op November Music gespeeld.
Jelmer de Moed
Klarinettist Jelmer de Moed brengt Schaduwspel in première. Hiervoor gaf hij compositieopdrachten aan Amarante Nat en Nuno Lobo. Jelmer de Moed: “Schaduwen bewegen tussen licht en donker. Ze zijn altijd aanwezig maar soms grijpen ze plots onze aandacht. In Schaduwspel onderzoek ik samen met sopraan Elisabeth Hetherington de schaduwen in muziek, in de ruimte en in film. Tussen tekst en melodie, leiden en volgen, kijken en gezien worden.” Dit is de eerste productie van zijn pas opgerichte Studio De Moed, waarin hij makers uit verschillende disciplines samenbrengt met het doel de klassieke concertpraktijk te vernieuwen en verrijken. Jelmer de Moed wordt langdurig ondersteund door Gaudeamus.
Mabe Fratti
Celliste, zangeres en componiste Mabe Fratti, afkomstig uit Guatemala en woonachtig in Mexico, is een vaste waarde geworden in de bloeiende geïmproviseerde muziekscene van Mexico. In haar hypnotiserende stukken combineert ze hedendaagse elementen als shoegaze en dreampop met voorouderlijke invloeden die gaan van Gregoriaanse gezangen tot Sefardische muziek. In TivoliVredenburg brengt zij samen met haar band en een hedendaags koor uit Londen een fonkelnieuw programma rondom oude, analoge synthesizers, dat ook de basis vormt voor het album dat zij later dit jaar uitbrengt. De weken voorafgaand aan het optreden krijgt Fratti van Gaudeamus een ruimte in de Willem Twee Studios in Den Bosch aangeboden, om de laatste hand aan deze performance te leggen.
Klein
De Britse producer/songwriter Klein komt uit de wereld van de elektronische muziek en is een grote naam in de Britse underground-scene. ‘Bovengronds’ ontpopt ze zich steeds meer als internationaal gerespecteerd podiumkunstenaar. Haar werk multidisciplinair noemen is een understatement van jewelste. Of het nu gaat om haar speelfilm Care, haar beeldende kunst, haar webdesignprojecten of haar werk in film en geluid: alles is met elkaar verweven. Op radicale wijze brengt zij op een avant-gardistische wijze elementen uit de klassieke muziek, drone, noise en rap samen. Klein, ook zij wordt langdurig door Gaudeamus ondersteund, werkt in opdracht van het festival aan een geheel nieuwe performance voor drums en visuele illusies, die in september in TivoliVredenburg het levenslicht zal zien.
Voices of the Violin
Toen topviolist Joe Puglia zijn geliefde viool, waar hij negen jaar op gespeeld had, moest teruggeven aan de eigenaar, probeerde hij meer dan tachtig uit voordat hij een ‘opvolger’ vond. Hij ontdekte hoezeer iedere viool een eigen persoonlijkheid en stem heeft. Dit inzicht staat centraal tijdens Voices of the Violin: Puglia speelt nieuwe stukken voor viool solo, waarin niet de violist maar de persoonlijkheid van de viool centraal staat.
No one is too small
De vier Amsterdamse Portugezen van het Maat Saxophone Quartet, winnaar van de Dutch Classical Talent Award 2022, roepen in hun nieuwe programma No one is too small op om in actie te komen tegen klimaatverandering. We horen nieuwe muziek van jonge componisten als Peter Vigh, Frieda Gustavs en Camiel Jansen en we zien krachtige tekeningen van de Portugese kunstenares Adriana Oliveira. Na de première tijdens het Gaudeamus Festival speelt het kwartet dit programma in de loop van het seizoen meer dan twintig keer in Nederland en Portugal.
Openingsconcert
Tijdens het openingsconcert speelt Asko|Schönberg traditiegetrouw werk van de vijf genomineerden voor de Gaudeamus Award en brengt ‘muzikaal journalist’ Andrea Voets samen met blokfluitiste Sarah Jeffery en componist/toetsenist Luke Deane haar project Millenial History. De Braziliaanse celliste, componiste en instrumentbouwer Rafaele Andrade verkent de mogelijkheden van de Knurl, een door haarzelf ontworpen, op de cello gebaseerd en met een 3D geprint gemaakt instrument, waarmee ze elektronisch harmonieën kan creëren en realtime de klank kan manipuleren.