Tijdens de vele concerten in de Gaudeamus Muziekweek klinken ook veel nieuwe werken waarvan de inkt nog maar net droog is. Wij gingen in gesprek met een aantal componisten die vertellen over de compositie die zij in opdracht van ons geschreven hebben. Deze keer spreken we met Genevieve Murphy, een bekende voor ons die al vaker werk in het festival heeft gepresenteerd. In haar stukken combineert ze performance art en visuele kunst met hedendaagse gecomponeerde muziek om zo thema’s als psychologie en onvermogen te onderzoeken. Haar nieuwe stuk They Move Differently Here schreef zij voor het Australische Ensemble Offspring waarvoor zij naar Sidney moest afreizen.
Deze reis naar de andere kant van de wereld leverde wel een probleem op: zij moest hiervoor een van haar grootste angsten overwinnen. Deze angst werd gelijk het onderwerp van haar voorstelling. Het overwinnen van en het omgaan met deze bron van angst bleek onverwachts een bron van inspiratie: “Door zoveel bezig te zijn met waar je bang voor bent, ontwikkel je er tegelijkertijd een fascinatie voor.” In deze persoonlijke reis om deze angst te overwinnen kwam ze tot de conclusie dat ze dit ding nooit leuk zou vinden, maar het toch wel recht heeft te bestaan. Ze realiseerde zich dat angst zich manifesteert in onbegrip van iets of iemand en dat dit de mogelijkheid ontneemt om ermee samen te leven.
Door haar sessies begon de componiste, desondanks haar angst, toch empathie te ontwikkelen voor dit wezen en zag ze in dat het dezelfde behoeftes heeft als zijzelf. Deze compositie omarmt daarom het conflict tussen afkeer en aantrekkingskracht op hetzelfde moment. In tijden van Brexit en overheersende xenofobie was samenleven voor Genevieve een extra relevant thema. Waar komt een angst vandaan die zo groot is dat samenleven geen optie meer lijkt te zijn?
Voorbereiding
Ter voorbereiding heeft ze een aantal therapiesessies gehad waarin ze werd geconfronteerd met deze angst. Hier heeft ze veel opnames van gemaakt die ook onderdeel van het concert zijn. Tegelijkertijd vormde dat de basis waarmee ze aan de slag ging met Ensemble Offspring. Als componist heb je een idee in je hoofd, al helemaal met zo’n conceptueel werk, maar hoe breng je dat over naar een ensemble? Voor Genevieve was dit een gebied om af te tasten: in hoeverre kon ze Offspring vertrouwen met haar concept?
De samenwerking met Offspring ging erg soepel, naast de geschreven muziek die Murphy aanleverde was Offspring goed in staat om te improviseren op het andere materiaal dat ze hen voorstelde. Zo gaf ze hen bepaalde opdrachten en op basis van hun reacties kon zij het stuk verder uitwerken. Daar is een stuk uit voortgekomen dat deels geïmproviseerd is en deels uitgeschreven. Om alles vast te leggen zou niet kloppen met het thema; er zullen ook onverwachte dingen gebeuren voor de musici. Ook daarin komt angst terug. Bij elkaar levert dit een verzameling speelse liedjes op die allemaal onder hetzelfde thema vallen.
Performance
Dit zou geen Genevieve Murphy-stuk zijn als ze niet zou nadenken over de presentatie. Ze beschouwt zichzelf niet als een theatermaker, maar is zich erg bewust van het publiek en diens aanwezigheid. In wat voor context presenteer je een concert en wat voor ervaring zal het publiek hebben? Dat zijn vragen die Genevieve zichzelf stelt. Je zou Offspring daarom ook meer als een band kunnen zien met Murphy als frontvrouw. Zij staat tijdens haar stukken namelijk ook altijd zelf op het podium.
Om de ‘band’ te begeleiden, om zelf te spelen, maar vooral omdat het zo’n persoonlijk werk is vindt ze het belangrijk om zelf fysiek op het podium aanwezig te zijn. Hoewel dit werk, inclusief spectaculair decor, echt als één concept bedacht is, zou ze dit graag willen opnemen en als album uitbrengen. Ze noemt dan ook artiesten als Laurie Anderson en David Byrne als inspiratiebron, waarbij het album en de bijbehorende tour als één samenhangend concept bedacht zijn. Dus wie weet wat er nadien nog allemaal gaat komen… Maar eerst zaterdag 7 september, want dan kan je er in Theater Kikker achter komen wat die bron van angst nou eigenlijk is.